Personel Aidiyet Duygusu Nedir, Nasıl Gelişir?

Personel Aidiyet Duygusu: Bitki ve hayvanlar dahil, her canlı ait olduğu ortamda mutludur. Doğru! Şimdi bu cümleyi değiştirelim: Her insan kendini mutlu olduğu ortama ait hisseder. Bu da doğru!

Dolayısıyla insanın bulunduğu ortama karşı aidiyet duygusu hissetmesi de tıpkı diğer canlılar gibi mutlu ve sağlıklı olmasına bağlıdır. Mutlu personel işini severek yapar ve verimliliği artar. Personel aidiyet duygusu üretim ve karlılığı etkileyen önemli bir etkendir.

Bu açıdan bakıldığı zaman şunu çok net görebiliriz: Bir iş yeri, üretimi artırmak için teknik donanıma, teknolojiye ve iş gücüne ne kadar ihtiyaç duyuyorsa personel aidiyeti geliştirmeye de o denli ihtiyaç duymaktadır. Personel aidiyet duygusu, işverenlerin çok küçük bir bölümü tarafından önemle takip ediliyor olsa da personel aidiyeti konusunda kurumuna artı değer katmak isteyen işçi, işveren veya yöneticiler için bu makale başyapıt niteliğindedir.

1- Yöneten ve Yönetilen İlişkisi, İletişim Gücü

Hiyerarşik tablonun en tepesinde yer alan kişi ile en alt kademenin dahi iletişim halinde olması gerekir. Bu iletişim, doğrudan olabileceği gibi çeşitli araç veya aracılar tarafından da sağlanabilir. İş yerinde çalışan herkesin işin gerçekleşmesinde önemli bir payı olduğu unutulmamalıdır. Patronun istekleri yöneticiler tarafından işçilere uygun bir şekilde aktarılmalıdır. Aynı şekilde işçilerin beklenti ve istekleri de üst yönetime uygun bir biçimde aktarılmalıdır. Ayırca, askeriyedeki bir erin, rütbeli ile olan iletişimi gibi değil; soft bir iletişim modeli hakim olmalıdır.

2- İnisiyatif Alma Yetkinliği Personel Aidiyet Duygusu İçin Önemli Etken

Her iş kolu için mümkün olmasa da personelde aidiyet duygusunu geliştiren en önemli etkenlerden biri inisiyatif alabilme yetkisine sahip olmaktır. Bu konuda insan kaynaklarına düşen görev ise personel alımlarında, inisiyatif alabilme yetkinliğine sahip adayların doğru değerlendirilmesidir. Temsil ettiği kurum adına, kurumun çıkarlarını gözeterek inisiyatif alabilen kişiler kendilerini o kurumun bir parçası olarak görmektedir. Böyle bir durumda yapılan iş, patronun işi değil “bizim işimiz” algısı gelişmektedir. “Bizim işimiz” diyebilen bir personel de kendisini kuruma ait hissetmekte güçlük çekmez.

3- Prim veya Kazanç Dağılımı Adaletli Olmalı

İnsanlar sevdiği işi, sevdiği arkadaşlarıyla birlikte yapıyor olsa dahi işin yapılış amacı para kazanmaktır. Gelir dağılımındaki dengesizlikler, kazançtan elde edilen düşük pay gibi hassas konular asla hoşgörü ile karşılanmaz. Personeller, hayat şartları yüzünden kendilerini çalışmak zorunda hissedebilir ancak kurumu sevmek veya kuruma tüm özverisini katmak zorunda hissetmezler. Kazanç dağılımı konusunda haksızlık yaptığınız halde personellerin sesi çıkmıyorsa bilmelisiniz ki onların sadece belirli bir zaman ve belirli bir emeğini kiralamış durumdasınız. Üst sınırları belirli olmayan emek ve özverilerini asla göremezsiniz. Eğer bunu görebilmeyi arzu ediyorsanız kazanç dağılımı konusunda kusursuz olmanız gerekmektedir. Personel aidiyet duygusu için firmanın haksızlık yapmayan bir firma olduğu inancı hakim olmalıdır. İnsanlar, iş hayatında olduğu gibi sosyal hayatlarında da kendilerini kullanan -kullanmaya çalışan- kişilere tahammül edemez; kendilerini o insanların samimi arkadaşı olarak göremezler.

4- Performans Değerlendirmesi Doğru Olmalı

İnsanlar iyi bir şey yaptıklarında bunun bir ödülü olacağına -olması gerektiğine- inanırlar. Aynı şekilde kötü işlerin de cezası veya cefası olacağını bilirler. Hatta tüm din kitapları da bunu ifade eder. Dolayısıyla personelleriniz iyi olmanın ödülünü her zaman bekleyecektir. İşinde iyi olmak, diğerlerinden iyi olmak, belirli bir kritere göre iyi olmak… Neticede iyi olduğunu düşündüğünüz personellere firma içi kariyer imkanları sağlamalı, terfi ve sorumluluklar vermelisiniz. Aksi halde personel şunu düşünecektir: “Çok çabalıyorum da ne değişiyor. Sürekli yerimde sayıyorum. Neden standart bir performans sergilemek yerine kendimi strese sokuyorum ki?”

5- Takdir Etme, Olumlu Motivasyon

Maddi karşılığı olan ödüller tek başına yeterli değildir. İnsanlar, manevi ödüllere de ihtiyaç duyar. İlkokul yıllarında yakamıza takılan kırmızı kurdelenin ne karnemize, ne diploma puanımıza ne de maddi çıkarlarımıza bir artısı olmasa da bizler o kurdeleye sahip olmaktan hep mutluluk duymuşuzdur. Yetişkinlikte de durum değişmez. İnsanlar başarılarının takdir edilmesini bekler. İyi işlerde övülmeyi ve kendisinden iyi bir şekilde bahsettirmeyi bekleyen personeller, beklentilerine cevap alabildiği sürece mutludurlar. Aidiyet duygusunun amacı da mutlu çalışma ortamı oluşturmak değil midir?

6- Sosyal Aktiviteler Yapılmalı

İş yerine sadece üretimhane gözüyle bakılmaması için insanların birbirleriyle olan paylaşımları artırılmalıdır. Zamanı ve enerjiyi paylaşmak, birlikte bir şeyler yapmak tıpkı aile ve akraba ilişkileri gibi aidiyet duygusu oluşturur. Çeşitli spor etkinlikleri, yemek organizasyonları, kültür-sanat etkinlikleri gibi personellerin çoğunluğuna hitap eden ortak aktiviteler planlanmalıdır. Bu gibi organizasyonlar firma içi iletişimi desteklediği için 1. madde ile de ilişki içerisindedir.

7- Çifte Standart Olmamalı, Güven Verilmeli

Her konuda olduğu gibi iş konusunda da insanlar kendilerini güvende hissetmek ister. Personel aidiyeti için olmazsa olmaz konulardan biri de güven konusudur. Her an kovulma korkusuyla veya adam kayırma endişesiyle çalışan bir personelin kendisini o kuruma ait hissetmesi neredeyse imkansızdır. Çalışanlar arasında çifte standart uygulanmaması hem iş etiği açısından, hem de işlerin daha sağlıklı yürütülmesi açısından oldukça önemlidir. Maaşların ödenmeyeceği, gecikeceği, çeşitli hakların alınamayacağı, maddi ve manevi çıkarlarının korunamayacağı endişesine sahip personeller aidiyet duygusu taşımaz ve işlerine geçici iş gözüyle bakarlar.

ÖZETLE:

Personel aidiyet duygusu nasıl gelişir sorusuna 7 madde altında cevap vermeye çalıştım. Cevapları incelediğinizde personel aidiyeti sağlamanın üretime olan olumlu etkisini görüyoruz. İşverenler personel aidiyet duygusu sağlamak için çeşitli fedakarlıklar yapmak zorunda olsa da aslında yapılanlar kendi çıkarlarına hizmet edeceği için fedakarlık olarak bile değerlendirilmemelidir. Bu 7 madde doğru iş için zaten olması gereken maddelerdir. Tekrar hatırlatıyorum: