İşyerinde Mizah mı? Yoksa Yarılmaca mı?

O nasıl bir başlık! dedi ilk ziyaretçim.
-Sen de haklısın kardeşim. Pardon, çok özür dilerim. “Siz de haklısınız efendim.” Hızlı Adam’ı kariyer incelikleri, pazarlama yöntemleri ve kişisel gelişim yazıları ile tanımış ve gelirini olumlu yönde etkiler diye takip ediyor olabilirsin. Merak etme yine aradığın konu (işyerinde mizah) hakkında işine çok yarayacak bilgileri bu yazıda okumuş olacaksın.

Belki de Google amcaya, “İşyerinde, çalışma ortamında gülümsemek, mizah yapmak” gibi arama terimleriyle gittin. O da sana “HizliAdam.com’a gir; son zamanlarda benim de anlam veremediğim bir yazı paylaşmış. Gülmek felan diyor ama g*tüyle gülenler oldu. Bir bak hele, beğenmezsen bende daha çook yazı var” demiştir.

Velhasıl: anlamadığın bir şekilde kurumsal üsluptan uzak, iş hayatına yakışmadığını düşündüğün, ciddiyet açığı veren bir yazı ile karşılaştığını düşünüyor olabilirsin. Yine söylüyorum: Merak etme aradığın konu (işyerinde mizah) hakkında işine çok yarayacak bilgileri bu yazıda okumuş olacaksın.

Öyleyse Sorarlar Adama:

İş hayatı, para kazanmak, kariyer yapmak, pozitif yönetim gibi kavramları incelerken aklında kravatlı, gömlekli tipler canlanmıyor mu? Resmi tutumlar ve kurumsal üslup beklemiyor musun? Ruh halin şuan iş kıyafetleriyle değil mi? Zihninde uçuşan etiket bulutunda bunlardan biri muhakkak gerçekleşiyordur.

Peki sen şuan bu yazıyı hangi ruh hali, hangi kıyafetlerle ve nasıl bir beden dili ile okuyorsun? Dur tahmin edeyim. Aşağıdakilerden hangisi durumunu özetler?

• Pijamaların, kısa şortun, kamyoncu atletin veya iş yerinde giyemeyeceğin herhangi bir kıyafetinlesin?
• Başkalarının yanında ve iş yerinde asla dinleyemediğin, aslında sempati duyduğun, saçma sözlere sahip bir pop şarkısı dinliyorsun? (İsmail YK gibi)
• Tek kişilik koltuğun kolluk kısımlarına bacaklarını ve boynunu yerleştirmiş, dergide olsa afrodizyak etkisi yapabilecek bir pozisyonda akıllı telefonundan bu yazıyı okuyorsun
• İş yerinde içemeyeceğin birşeyler içiyorsun, bazen de yellendiğini kabul et. Hadi ama özelimizde hepimiz yapabiliyoruz bunu?
• Belki de iş yerindesin ve bilgisayarda çalışıyormuş gibi görünüp aslında o site senin bu site benim sörf yapıyorsun?
• Ayakların otomobil torpidosunda? Koşu bandındasın? Yüzünde güzellik maskesi var? Yatağındasın?
• Hatta abartalım isterim: Bu yazıyı amuda kalkarak okuyan birisi varsa lütfen yorum panelinde kod adı ile itiraf etsin. Olur mu olur abi!

Neticede senin biraz gülmeye, gülümsetmeye ihtiyacın varsa kurumsal kimliğinden biraz da olsa uzaklaşmış durumdasın. E sen böyle yaparsan ben şimdi nasıl ciddiyet abidesi bir içerik sunayım sana? Tamam tamam. Aradığın bilgi (çalışırken mizah) burada.

Bu yazıyı yazmaya başlamadan önce diğer insanlar bu konuda ne yazmış diye merak etmiştim.  “işyerinde mizah” kavramını google’da aradım. Karşıma çıkan sonuçlara çok güldüm. Evet, hepsi de trajikomik tanımlar olmuş. Yahu gülmekten, mizah yapmaktan bahsediyoruz. Bakın birisi bu konuyu nasıl tanımlamış:

Mizah sıra dışı, abartılı yada saçma olması nedeniyle eğlendirici ve gülünç olanı yada kendi içinde tutarsız bulunanı algılama değerlendirme ve ifade etmek yeteneğimizdir. Birey olarak mizahı algılarız, hissederiz yada güleriz. Bu nedenle mizah kognitif, entelektüel, emosyonel ve fizyolojik bir deneyimdir. 

Heh! Hadi koşun ve iş arkadaşlarınızla gülmeye başlayın. Onlara mizahın, kognitif ve emosyonel bir deneyim olduğunu aktarın. İnanın bana bu tanımı kullanarak iş yerinde mizah yapmanın önemini idrak edebiliyorsanız eğer: Yılbaşında, arkadaşlarınıza: “seneye görüşürüz” espirisini yapmaktan öteye geçemezsiniz. Gelin bu klişe tanımları ve klişe yöntemleri bir kenara bırakıp kendi reçetemizi yazalım.

Öncelikle Gülmenin/Gülümsemenin Faydalarını Karmaşık Terimler Kullanmadan Açıklamak İstiyorum:

Ortamı yumuşatır, stresi azaltır, umut verir, zihni dinlendirir, sakinleştirir ve zevk verir. [İş yerinde bunlara ihtiyacımız var değil mi?]

Bunların yanı sıra: Gergin ortamı önler, iletişimi güçlendirir. Stresi yenmenin bilinen en etkili yöntemlerinden biridir gülümsemek.

Dahası var: Mutluluk hormonu salgılanmasını sağlar, pozitif duyguları öne çıkartır ve başarı oranını olumlu yönde etkiler.

Stresli çalışma ortamında, kısacası iş dünyasında bu duygulara ve fiziksel eylemlere ihtiyacımız var. Öyleyse iş yerinde mizah yapmanın önemli bir motivatör olduğunu çok rahat savunabiliriz. Çalışma ortamını daha yaşanır hale getirmek ve işyerinde sıkılmamak için gülmenin tercih değil, ihtiyaç olduğunu da savunuyorum. Öyleyse…

İş Yerinde Mizah Konusunda Birkaç Öneri Yapmakta Fayda Var:

• Çalışma ortamınızda mizah anlayışına güvendiğiniz insanların sizi eleştirmesine müsaade edin.
• Her ortamın en az bir bireyi, diğerlerine göre daha komik veya daha espirilidir. O karakteri biraz daha rahat bırakın. Doğal ve içten davranmasına müsaade edin. (mizahi çerçevede)
• Üzerinizden yapılan espirilere gülün. Kompleks yapmayın, kızmayın.
• Müşterilerinize lakap takın (onlar asla duymamalı) Müşterileri davranışlarına göre gruplandıracak isimler bulabilirsiniz. Mesela benden size çok güçlü bir itiraf: Burnu havada müşterilere “Tempra” derdim eskiden. (Bu eskiden kısmı da hani YERSENİZ) Tempra, fiat otomobil grubunun arkası (g*tü) kalkık arabası olarak bilinir. Cümle içinde kullanımı: “Az önce temranın biri geldi ayarı verdi bana…”  Gibi. Bakın gergin bir görüşmeyi alaya alan bir tabir. Bu benim mutlu olmamı sağlıyor. Motivasyonumu bozmuyorum.
• Siz sizeyken kurumsal üslubunuzu biraz daha yumuşatın. (Tamamen bırakın desem; bu yazıdan aldığınız gazla birbirinizin ensesine şaplatmanızdan korkuyorum)

Gülmenin güldürmenin eğitimi olmaz diyerek tavsiye kısmını da sonlandırıyorum. Amacım beyin fırtınasıydı.

Şimdi gelelim bu kadar önemli bir konuyu neden ciddiyetsiz sayılabilecek üslupla kaleme aldığıma. Dediğim gibi: İnternette bu konuyla ilgili bir sürü bilimsel yazı okuduktan sonra gülme ihtiyacını fark etmiş ve araştırmaya girişmiş birine aynı işkenceyi yapmak istemediğim için.

Gülmek/gülümsemek ile ilgili bir yazıda biraz olsun tebessüm ettirmek için.

Şayet bu konuyu çalışırken (mesai saati içinde) araştıranlar olursa: belki bu yazıya biraz gülümseyip üzerlerindeki gerginliği atsın istedim.

Biraz da gülelim istedim. (Hep iş, hep kazanç, hep bir disiplinli olma öğütleri nereye kadar) Arada şekerleme yapmak iyi gelsin istedim.

Bünyamin Kapıcıoğlu | İş Konulu Niş Blog